1. Na jakiej podstawie prawnej odbywa się rekrutacja i wybory ławników?

Zasady i tryb zgłaszania kandydatów na ławników określa ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 217 ze zmianami) oraz rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 czerwca 2011 r. w sprawie sposobu postępowania z dokumentami złożonymi radom gmin przy zgłaszaniu kandydatów na ławników oraz wzoru karty zgłoszenia.

Ławnikiem może być wybrany ten, kto:

1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,

2) ma nieskazitelny charakter,

3) ukończył 30 lat,

4) jest zatrudniony, prowadzi działalność gospodarczą lub mieszka w miejscu kandydowania, czyli w Gminie Zabłudów, co najmniej od roku,

5) nie przekroczył 70 lat,

6) jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika,

7) posiada co najmniej wykształcenie średnie.

UWAGA: Dodatkowo, do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy, ławnikiem powinna być wybrana osoba wykazująca szczególną znajomość spraw pracowniczych.

3. Kto nie może zostać ławnikiem?

Ławnikami nie mogą być:

1) osoby zatrudnione w sądach powszechnych i innych sądach oraz w prokuraturze,

2) osoby wchodzące w skład organów, od których orzeczenia można żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego,

3) funkcjonariusze Policji oraz inne osoby zajmujące stanowiska związane ze ściganiem przestępstw i wykroczeń,

4) adwokaci i aplikanci adwokaccy,

5) radcy prawni i aplikanci radcowscy,

6) duchowni,

7) żołnierze w czynnej służbie wojskowej,

8) funkcjonariusze Służby Więziennej,

9) radni gminy, powiatu i województwa.

UWAGA!

Nie można być ławnikiem jednocześnie w więcej niż jednym sądzie.

Podmiotami uprawnionymi do zgłaszania kandydatów na ławników są:

1) prezesi właściwych sądów,

2) stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe, zarejestrowane na podstawie przepisów prawa, z wyłączeniem partii politycznych,

3) co najmniej pięćdziesięciu obywateli mających czynne prawo wyborcze, zamieszkujących stale na terenie Gminy Zabłudów.

Zgłoszenia kandydatów na ławników dokonuje się na karcie zgłoszenia.

W przypadku zgłoszenia przez mieszkańców Gminy Zabłudów kandydata na ławnika, do karty zgłoszenia należy dołączyć listę mieszkańców go zgłaszających.

Podmioty uprawnione mogą zgłaszać kandydatów na ławników:

do 29 grudnia  2023 r.

Zgłoszenia kandydatów, które nie spełniają wymagań formalnych, pozostawia się bez dalszego biegu.

Do zgłoszenia kandydata na ławnika załącza się:

1) informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą zgłaszanej osoby,

2) oświadczenie kandydata, że nie jest prowadzone przeciwko niemu postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe,

3) oświadczenie kandydata, że nie jest lub nie był pozbawiony władzy rodzicielskiej, a także, że władza rodzicielska nie została mu ograniczona ani zawieszona,

4) zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, wystawione przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania funkcji ławnika,

5) 2 aktualne zdjęcia, zgodne z wymogami stosowanymi przy składaniu wniosku o wydanie dowodu osobistego,

6) aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego albo odpis lub zaświadczenie potwierdzające wpis do właściwego rejestru lub ewidencji dotyczący stowarzyszenia, innej organizacji społecznej lub zawodowej, zarejestrowanej na podstawie przepisów prawa, zgłaszającej kandydata na ławnika,

7) listę osób zawierającą imię (imiona), nazwisko, numer ewidencyjny PESEL, miejsce stałego zamieszkania i własnoręczny podpis każdej z co najmniej pięćdziesięciu osób zgłaszających kandydata na ławnika,

8) dodatkowe oświadczenie, że nie zachodzi w stosunku do niego żadna z przesłanek wymienionych w art. 159 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Koszt opłaty za badanie lekarskie i za wystawienie zaświadczenia lekarskiego ponosi kandydat na ławnika.

Mile widziane jest załączanie do karty zgłoszenia poza ustawowo wymaganymi załącznikami dodatkowych rekomendacji dla kandydata, w szczególności od osób i instytucji zaufania publicznego.

Zgodnie z art. 162 § 7 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych koszt opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego ponosi Skarb Państwa.

W treści wniosku należy powołać przepis art. 162 § 7 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych w celu zwolnienia od kosztów z tytułu wydania informacji z Krajowego Rejestru Karnego. Do formularza należy dołączyć oświadczenie osoby zgłaszającej (wpisanej w części C pkt 2 Karty zgłoszenia kandydata na ławnika) potwierdzające, że dana osoba kandyduje na ławnika.

Wypełniony formularz zapytania można złożyć osobiście w Punkcie Informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego przy Sądzie Okręgowym w Białymstoku, bądź przesłać pocztą na adres Punktu Informacyjnego KRK (ul. M. Skłodowskiej-Curie 1, 15-950 Białystok). 

Składając wniosek osobiście należy okazać dokument pozwalający na ustalenie tożsamości.

Wniosek o informację z Krajowego Rejestru Karnego można także złożyć za pośrednictwem elektronicznego dostępu do Krajowego Rejestru Karnego  https://bialystok.so.gov.pl/zalatw-sprawe-przez-internet/ekrk.html  .

Koszt opłaty za badanie poprzedzające wystawienie zaświadczenia lekarskiego ponosi kandydat na ławnika.

Wysokość opłaty za badanie poprzedzające wystawienie zaświadczenia lekarskiego określa wystawca zaświadczenia.

Zaświadczenie powinien wystawić lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.